Belarus’ta pazar günü gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde, mevcut Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko yedinci dönem için yeniden seçildi. Merkezi Seçim Komisyonu Başkanı Igor Karpenko’nun açıklamasına göre, oy kullanan seçmenlerin yüzde 86,82’si Lukaşenko’ya destek verdi.
Seçim Sonuçları
Merkezi Seçim Komisyonu’nun verilerine göre diğer adayların aldığı oy oranları şu şekilde açıklandı:
- Oleg Gaydukeviç (Belarus Liberal Demokratik Partisi lideri): %2,02
- Sergey Sirankov (Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri): %3,21
- Anna Kanapatskaya (Eski milletvekili): %1,86
- Aleksandr Hijnyak (Cumhuriyetçi Adalet ve Emek Partisi lideri): %1,74
Ayrıca, seçmenlerin %3,6’sı hiçbir adayı tercih etmedi. Yetkililer, yaklaşık 6,9 milyon seçmenin oy kullanma hakkına sahip olduğu seçimlere katılım oranının %85,7 olduğunu açıkladı.
Lukaşenko’dan Açıklamalar
Lukaşenko, pazar günü oyunu kullandıktan sonra basına yaptığı açıklamada seçim sonrası herhangi bir protesto beklemediğini ifade etti. Devletin, liderin kim olduğundan bağımsız olarak belirlenen istikamette ilerlemeye devam edeceğini vurgulayan Lukaşenko şu sözleri kaydetti:
“Bugün Belarus artık farklı bir ülke ve nereye gideceğini biliyor. Rotasını anlıyor. Ben olmasam dahi kimse bu yoldan sapmayacak. Bu seçim kaderimizi belirlemiyor, çünkü kaderimizi uzun zaman önce zaten kararlaştırdık. Bu seçim günü bize ait. Halk için kalıcı olanı zaten inşa ettik.”
Geçmiş Seçimler ve Protestolar
Aleksandr Lukaşenko, Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Belarus’un ilk devlet başkanı olarak 1994 yılında göreve başlamış ve o tarihten bu yana iktidarını sürdürmüştü. Lukaşenko, açıklamasında ayrıca Batı ile geçmişte ortak projeler başlattıklarını ve bunları başarıyla tamamladıktan sonra Çin ile iş birliğine yöneldiklerini belirtti. Lukaşenko’nun sözleri şu şekildeydi:
“Bir zamanlar Batılı şirketlerle planlayıp başlattığımız şeyleri başarıyla tamamladık ve artık Çinlilerle çalışıyoruz. Çin, ekonomimizin gelişimi için gereken her şeye sahip.”
9 Ağustos 2020 tarihinde yapılan bir önceki devlet başkanlığı seçimlerinde de Lukaşenko yüzde 80 oranında oy alarak altıncı dönem için seçilmişti. Ancak o seçimlerin ardından muhalifler, Lukaşenko’nun en yakın rakibi Svetlana Tikhanovskaya’nın oylarının çalındığını iddia etmiş ve ülkede aylarca devam eden protesto gösterileri düzenlenmişti.
Uluslararası Tepkiler
Avrupa ülkeleri, bu seçimlerin meşruiyetine ilişkin sert eleştirilerde bulundu. Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, sosyal medyada yaptığı açıklamada şunları ifade etti:
“Belarus halkının bir seçeneği yok. Bugün, özgürlük ve demokrasi özlemi içerisinde olan herkes için acı bir gün.”
Avrupa Birliği’nin dış politika şefi Kaja Kallas ise seçimleri “düzmece” ve “demokrasiye açık bir hakaret” olarak nitelendirdi.
Belarus’taki bu seçim sonuçlarının, hem ülke içinde hem de uluslararası arenada tartışmalara neden olacağı tahmin ediliyor. Özellikle Avrupa Birliği’nin, Lukaşenko rejimine karşı yaptırım politikalarını sürdürmesi bekleniyor.
