2025 yılına girerken iklim değişikliği etkilerini daha da belirgin şekilde hissettirmeye devam ediyor. Ocak 2025, tarihte kaydedilen en sıcak ocak ayı olarak bilim dünyasını şaşkına çevirdi. Avrupa Copernicus İklim Servisi, geçen ayın, Ocak 2024’ü bile yaklaşık 0,1°C farkla geride bıraktığını açıkladı. Bu durum, gezegenimizin beklenenden daha hızlı ısındığını gösteriyor ve uzmanlar bu aşırı sıcaklık artışının nedenlerini anlamaya çalışıyor.
📌 İklim Bilimciler Neden Şaşkın?
Normalde 2025’in daha serin geçmesi bekleniyordu. Çünkü:
✔ El Niño etkisi azalmaya başladı ve yerini normalde daha serin hava getiren La Niña’ya bırakıyordu.
✔ Küresel sıcaklıkların bir miktar düşmesi beklenirken, tam tersine rekor seviyelere ulaşıldı.
✔ 2023 ve 2024’te yaşanan aşırı sıcaklar, 2025’in daha serin geçeceği yönündeki tahminleri boşa çıkardı.
🔬 NASA’nın Goddard Uzay Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Gavin Schmidt, BBC’ye yaptığı açıklamada,
📢 “Rekorların kırılmasının ve yıllardır süren bu ısınma eğiliminin temel sebebi, atmosferdeki sera gazı miktarının artmasıdır.” dedi.
Ancak Schmidt ve ekibi, 2023-2025 döneminin neden bu kadar sıcak geçtiğine dair ekstra faktörler olduğunu ve bu konuyu halen araştırdıklarını belirtiyor.
📌 Küresel Isınma ve El Niño’nun Etkisi
🌊 Geçen yılki aşırı sıcaklıklarda El Niño’nun büyük etkisi vardı.
El Niño, Pasifik Okyanusu’ndaki sıcak yüzey sularının atmosferdeki sıcaklığı artırarak dünya genelinde sıcak hava dalgalarına neden olmasıyla bilinir.
💡 Ancak bu yıl El Niño sona erdi ve La Niña’nın etkisinin hissedilmesi bekleniyordu.
La Niña genellikle küresel sıcaklıkları bir miktar düşürür ancak bilim insanları, şu an için bunun gerçekleşmediğini söylüyor.
📢 İngiltere Meteoroloji Ofisi’nden Adam Scaife:
📌 “Birkaç ay önce bana Ocak 2025’in nasıl olacağını sorsaydınız, tahminim Ocak 2024’ten daha serin olacağı yönünde olurdu.”
📌 “Artık böyle olmadığını biliyoruz ve nedenini de tam olarak anlayabilmiş değiliz.”
Bu durum, bilim dünyasında büyük bir tartışma yarattı. Beklenen soğuma etkisinin gerçekleşmemesi, sıcaklık artışının arkasında farklı nedenlerin olabileceğini gösteriyor.
📌 Sıcaklık Artışına Neden Olabilecek Teoriler
Bilim insanları, 2025’in beklenenden daha sıcak olmasının arkasındaki nedenleri araştırıyor ve şu üç teori öne çıkıyor:
1️⃣ Okyanuslardaki Uzun Süreli Isınma Etkisi 🌊🔥
🔹 El Niño, okyanuslardan büyük miktarda ısı açığa çıkardı.
🔹 Bu sıcaklık, atmosferde daha uzun süre kaldı ve tahmin edilenden daha yavaş bir şekilde azalıyor olabilir.
🔹 Bu etki azalmadıkça küresel sıcaklıklar beklenenden daha yüksek kalmaya devam edecek.
2️⃣ Atmosferdeki Aerosollerin Azalması 🌫️
🔹 Aerosoller (küçük parçacıklar) parlak bulutlar oluşturarak Güneş ışığını yansıtır ve Dünya’yı bir miktar soğutur.
🔹 Sanayi ve nakliyedeki çevresel düzenlemeler nedeniyle bu parçacıkların atmosferdeki oranı azaldı.
🔹 Daha az aerosol olması, Dünya’nın ısınma sürecini daha fazla hissettirmesine neden olabilir.
3️⃣ Okyanuslardaki Bulut Geri Bildirimi ☁️
🔹 Bazı bilim insanları, sıcak okyanusların düşük seviyeli yansıtıcı bulutları dağıtabileceğini öne sürüyor.
🔹 Daha az yansıtıcı bulut, gezegenin daha fazla güneş ışığı emmesine ve hızla ısınmasına neden olabilir.
🔹 Bu teori henüz tam olarak kanıtlanmadı, ancak gerçekleşirse çok ciddi bir iklim değişikliği hızlanması söz konusu olabilir.
📌 2025 Yılı Ne Kadar Sıcak Geçecek?
Bilim insanları, önümüzdeki aylarda küresel sıcaklıkların biraz düşebileceğini ancak 2025’in yine de 2023 ve 2024’ten daha serin olmayacağını düşünüyor.
📢 Copernicus İklim Servisi’nden Samantha Burgess:
🔹 “2025, muhtemelen deneyimleyeceğimiz en soğuk yıllardan biri olacak.”
🔹 “Ancak sera gazı emisyonlarını azaltmazsak, ilerleyen yıllarda çok daha sıcak günler göreceğiz.”
🚨 Özetle, iklim değişikliği giderek hızlanıyor ve alınan önlemler yetersiz kalıyor. Küresel sıcaklık artışı durdurulamazsa, önümüzdeki yıllarda aşırı hava olaylarının çok daha sık yaşanması bekleniyor.
📌 Küresel Isınmaya Karşı Ne Yapılmalı? 🌍🌱
Bilim insanları, küresel sıcaklık artışlarını durdurmak için sera gazı emisyonlarının derhal azaltılması gerektiğini vurguluyor. Peki, bireyler ve devletler bu konuda ne yapabilir?
✔ Fosil yakıt tüketimini azaltmak – Elektrikli araçlara geçiş ve yenilenebilir enerji kaynaklarını teşvik etmek
✔ Ormanları korumak ve yeniden ağaçlandırmak – Ağaçlar, atmosferdeki fazla karbondioksiti emerek küresel sıcaklıkların düşmesine yardımcı olur
✔ Sürdürülebilir tarım ve sanayi politikaları geliştirmek – Tarımsal faaliyetlerde ve sanayi üretiminde karbon ayak izini azaltmak
✔ Plastik tüketimini düşürmek – Plastik atıkların büyük bir kısmı denizlere karışarak ekosistemleri ve dolaylı olarak iklimi etkiliyor
✔ Daha az et tüketmek – Hayvancılık, dünya genelinde en fazla sera gazı salan sektörlerden biri
📢 Geleceğimizi korumak için bireysel ve toplumsal olarak harekete geçmek zorundayız. Aksi takdirde, önümüzdeki yıllarda çok daha büyük çevresel felaketlerle karşılaşabiliriz.
💬 Peki sizce küresel ısınmayı durdurmak için hangi adımlar atılmalı? Yorumlarda fikirlerinizi paylaşın!
